istraživanja
REGIONALNI PROSTORNI PLAN PODRUČJA KOLUBARSKOG OKRUGA
|
|
Organizacija mreže naselja i centra
Osnovni ciljevi organizacije mreže naselja na teritoriji Kolubarskog okruga su:
1. dalji razvoj Valjeva, jednog od ključnih centara u formiranju i razvoju zapadne osovine razvoja Srbije i povezivanja i integrisanja kontaktnih pojasa Srbije i susednih delova Republike Srpske, sa višim kvalitetom urbanih funkcija (uslužne delatnosti) i privrednih aktivnosti regionalnog značaja;
2. brži razvoj privrednih funkcija i uslužnih kapaciteta u opštinskim centrima Ubu i Lajkovcu, a posebno u manje razvijenim opštinskim centrima Osečini, Mionici i Ljigu, radi uravnoteženijeg razvoja i smanjenja razlika u nivou njihove razvijenosti u odnosu na regionalni centar;
3. ubrzani razvoj mreže naselja na ruralnom području formiranjem sistema zajednica sela, radi usporavanja procesa depopulacije, posebno u perifernim i brdsko-planinskim područjima, decentralizacijom privrednih aktivnosti iz regionalnog i opštinskih u centre zajednice sela, u prvom redu, radi otvaranja radnih mesta za zapošljavanje mladih i ženske radne snage;
4. razvoj putne mreže i saobraćajno povezivanje mreže centara, u prvom redu centara zajednice sela sa naseljima u gravitacionom području;
5. racionalizacija mreže objekata, selektivna dislokacija, razvoj i poboljšanje opremljenosti javnih službi i uslužnih aktivnosti u manje razvijenim opštinskim, sekundarnim i centrima zajednice sela, i
6. bolja valorizacija specifičnih prirodnih i drugih raspoloživih potencijala za razvoj pojedinih područja i zona, u prvom redu turističkih područja i centara u perifernim i brdsko-planinskim područjima.
Organizacija mreže naselja i centara
Naselja sa povoljnijim saobraćajno-geografskim položajem, višim nivoom opremljenosti javnim službama i većem koncentracijom privrednih i neprivrednih delatnosti i stanovništva, koja će podsticati i usmeravati ravnomerniji i uskladjeniji razvoj planskog područja, u planskom periodu imaće ulogu centara u mreži naselja.
Razvijaće se sledeća hijerarhijska struktura centara u mreži naselja:
1. regionalni centar, utvrdjen Prostornim planom Republike Srbije i opštinski centar - Valjevo;
2. opštinski centri (5) - Lajkovac, Ljig, Mionica, Osečina i Ub;
3. sekundarni centri opština (1-3) - sa gravitirajućim područjem koje pokriva deo opštine sa više od 4.000 stanovnika; nukleusima proizvodnih i uslužnih aktivnosti i pojedinim javnim službama opštinskog i/ili lokalnog nivoa značaja i saobraćajnim i privrednim vezama sa opštinskim (i regionalnim) centrom: Valjevska Kamenica, potencijalno i Popučke i Divci, na teritoriji opštine Valjevo;
4. centri zajednica sela (19-20) - sa gravitirajućim područjem koje pokriva deo opštine sa više od 2.000 (samo izuzetno i 1.500) stanovnika; nukleusima proizvodnih i uslužnih aktivnosti i saobraćajnim i privrednim vezama sa opštinskim centrom, i to:
1. na teritoriji opštine Valjevo (6): Divci, Brankovina, Bobova - Stave, Tubravić - Poćuta, Donje Leskovice i Dračić;
2. na teritoriji opštine Lajkovac (3-4): Prnjavor - Bogovadja, Slovac i Jabučje, potencijalno i Vračević;
3. na teritoriji opštine Ljig (2): Belanovica i Slavkovica;
4. na teritoriji opštine Mionica (4): Breždje, Rakari - Gornja Toplica, Rajković i Veliko Marište;
5. na teritoriji opštine Osečina (1): Pecka, i
6. na teritoriji opštine Ub (3): Radljevo, Banjani i Pambukovica, i
5. naselja sa specifičnim/specijalizovanim funkcijama (17) - sa iniciranim ili razvijenim specifičnim funkcijama, u prvom redu, turističkim, naučnoistraživačkim, zdravstvenim i funkcijama zaštite kulturnog nasledja i prirodnih vrednosti, kao i mogućnostima eksploatacije mineralnih bogatstava.
Na području svih opština formiraće se lokalni centri (npr. naselja Dići i Štavice u opštini Ljig, Bukovac u opštini Mionica i sl.) sa specifičnim funkcijama u mreži uslužnih sadržaja i objekata javnih službi, naročito u perifernim područjima sa razbijenim tipom seoskih naselja, radi njihove veće dostupnosti stanovništvu za zadovoljavanje svakodnevnih potreba.
Centri će u svom gravitacionom području obuhvatiti sledeća naselja:
Na teritoriji opštine Valjevo:
1. regionalni centar Valjevo: Balinović, Beloševac, Beomužević, Bujačić, Gorić, Gornja Bukovica, Gornja Grabovica, Degurić, Donja Bukovica, Dupljaj, Zlatarić, Jasenica, Jovanja, Klinci, Mrčić, Paklje, Paune, Petnica, Popučke, Rabas, Radjevo Selo, Sandalj, Sedlari, Strmna Gora i Tupanci;
2. sekundarni centar Valjevska Kamenica: Osladić, Stapar, Ogladjenovac, Vlaščić i Miličinica;
3. centri zajednice sela: Divci - Lukavac, Klanica, Veselinovac i Loznica; Brankovina - Gola Glava, Joševa, Blizonje, Kotešica, Kozličić, Jazovik, Zabrdica i Babina Luka; Bobova - Stave - Vragočanica, Stanina Reka, Suvodanje, Sitarica i Majinović; Tubravić - Poćuta - Rebelj, Vujinovača, Brezovica, Stubo, Rovni, Sovač, Kunice i Mijači; Donje Leskovice - Gornje Leskovice, Sušica, Lelić, Bogatić i Taor; i Dračić - Bačevci, Prijezdić, Zarube, Ravnje, Kovačice, Brangović, Belić i Žabari;
4. naselja sa specifičnim funkcijama: Divčibare (turizam), Brankovina (kulturna baština); Tubravić - Poćuta (vodosnabdevanje, ribolov i aktivnosti na vodi); Divci (saobraćajni terminal i robno-transportni centar); naselje Petnica (naučno-istraživački i turističko-sportsko-rekreativni centar); Pričević (nukleus proizvodnih funkcija); naselje Taor (eksploatacija bakra i plemenitih metala);
Na teritoriji opštine Lajkovac:
1. opštinski centar Lajkovac: Lajkovac selo, Pepeljevac, Rubribreza, Strmovo i Ćelije;
2. centri zajednice sela: Prnjavor-Bogovadja-Donji Lajkovac i Vračević; Slovac - Nepričava, Bajevac, Markova Crkva, Ratkovac, Pridvorica i Stepanje i Jabučje - Mali Borak i Skobalj;
3. naselje sa specifičnim funkcijama: Prnjavor - Bogovadja
(dečiji rekreativni centar);
Na teritoriji opštine Ljig:
1. opštinski centar Ljig: Babajić, Bošnjanović, Brančić, Veliševac, Gukoši, Dići, Donji Banjani, Ivanovci, Jajčić, Lalinci, Latković, Liplje, Milavac, Moravci, Cvetanovac, Štavica i Kadina Luka;
2. centri zajednice sela Belanovica - Živkovci, Kalanjevci, Kozelj, Poljanice i Šutci i Slavkovica - Ba i Paležnica;
3. naselja sa specifičnim funkcijama: opštinski centar Ljig (banjska funkcija), Belanovica (turizam i rekreacija), Slavkovica i naselje Ba (planinski turizam);
Na teritoriji opštine Mionica:
1. opštinski centar Mionica - Mionica selo, Vrtiglav, Klašnić, Ključ, Komanice, Maljević, Paštrić, Radobić, Sanković, Tabanović, Tolić i Šušeoka;
2. centri zajednice sela: Breždje - Krčmar, Gornji Lajkovac, Osečenica i Planinica; Rajković - Djurdjevac, Robaje, Golubac, Bukovac i Mratišić; Rakari - Gornja Toplica - Dučić, Popadić, Berkovac, Gunjica, Todorin Do i Struganik i Veliko Marište - Virovac, Gornji Mušić, Donji Mušić i Nanomir;
3. naselja sa specifičnim funkcijama: Banja Vrujci - Gornja Toplica (banjski turizam), Struganik (memorijalni kompleks);
Na teritoriji opštine Osečina:
1. opštinski centar Osečina: Osečina selo, Bastav, Belotić, Bratačić, Gornje Crniljevo, Dragijevica, Komirić, Konjic, Konjuša, Lopatanj, Ostružanj, Plužac, Sirdija i Tudjin;
2. centar zajednice sela Pecka - Skadar, Gunjaci, Dragodol i Carina;
3. naselje sa specifičnim funkcijama: Pecka (zdravstveni turizam i dečiji rekreativni centar), i
Na teritoriji opštine Ub:
1. opštinski centar Ub - Bogdanovica, Brezovica, Vrhovine, Gvozdenović, Zvizdar, Joševa, Lončanik, Milorci, Murgaš, Ruklada, Sovljak, Stublenica, Takovo, Trlić, Trnjaci, Crvena Jabuka, Tvrdojevac, Paljuvi i Gunjevac;
2. centri zajednice sela Banjani - Vukona, Kožuar, Tulari, Kalinovac i Vrelo; Radljevo - Liso Polje, Brgule, Kalenić i Šarbane; Pambukovica - Raduša, Slatina, Novaci, Čučuge, Dokmir i Kršna Glava;
3. naselja sa specifičnim funkcijama: Dokmir (ribolov) i Paljuvi (rekreacija na vodi).
U najvećem broju naselja u gravitacionom području sekundarnih opštinskih i centara zajednice sela poljoprivreda će i dalje predstavljati osnovnu privrednu aktivnost; u prigradskim naseljima regionalnog i opštinskih centara, pored poljoprivrede, razvijaće se i sekundarne i tercijarne delatnosti.