Peti valjevski vladika

Episkop australijsko-novozelandski Milutin (Knežević)

Branko Vićentijević

Na redovnom godišnjem zasedanju, održanom od 13. do 24. maja u Beogradu, Sabor Srpske pravoslavne crkve bavio se i „kadrovskim pitanjima”. Za novog episkopa australijsko-novozelandske Mitropolije novogračaničke i administratora Eparhije australijsko-novozelandske imenovan je Milutin (Knežević), dosadašnji nastojatelj manastira Kaona u opštini Vladimirci.

Najmlađi (po stažu) u SPC, vladika Milutin (Knežević) rođen je 1950. godine u selu Mijačima kod Valjeva, od oca Milorada i majke Cvete, rođ. Petrović. Sa 13 godina otišao je u manastir Kaona, gde je bio iskušenik do 26. oktobra 1963. godine, kada ga je episkop šabačko-valjevski Jovan (Velimirović), zamonašio u manastiru Petkovica. Sutradan, 27. oktobra 1963, episkop Jovan ga je u istom manastiru rukopoložio u čin đakona, a posle deset dana, 8. novembra (na Mitrovdan), u Osečini, u čin jeromonaha. Hristov grob u Jerusalimu posetio je i poklonio se 1979. godine. Isti episkop unapredio ga je u čin sinđela 1981. godine, a šest godina kasnije (1987) u čin protosinđela. Godine 1994. episkop šabačko-valjevski Lavrentije (Trifunović) unapredio ga je u čin igumana, a 17. oktobra 1998. u čin arhimandrita. Za arhijerejskog namesnika posavotamnavskog postavljen je 17. maja 1999. godine.

Kao nastojatelj manastira Kaona Milutin je preporodio ovaj manastir nesebično se angažujući, zajedno sa manastirskim bratstvom, na njegovom svekolikom napretku. Blage naravi, omiljen među vernicima, vredan i preduzimljiv, iguman Milutin je zdušno brinuo i o manastiru Svetog Nikolaja u Leliću. Naime, vladika Lavrentije ga je, 7. februara 1996. godine, postavio za starešinu manastira Kaona i Lelić. Dakle, tri godine posle prve ideje o pretvaranje crkve u Leliću u manastir, zadužbinu vladike Nikolaja (Velimirovića). Tako je manastir Lelić postao metoh manastira Kaone.

Episkop Milutin (Knežević) je peti vladika iz Valjevskog kraja – posle Melentija (Vujića) iz Osečenice kod Mionice, koji je krajem 19. i početkom 20. veka bio episkop timočki, Nikolaja i Jovana Velimirovića iz Lelića, Artemija (Radosavljevića), vladike raško-prizrenskog. Iguman Hilandara je Mojsije (Žarković) iz Valjevske Kamenice, koji je treći po redu Valjevac, starešina ovog mansatira – posle blaženopočivših Mihaila Matića iz Šarbana kod Uba i starca Nikanora (Savića) iz Divaca. Inače, iz Kneževićevih Mijača je i Jovan (Purić), iguman manastira Ostrog u Crnoj Gori, a igumanija manastira Devič na Kosmetu je Anastazija (Biljić) iz Brezovica na Povlenu. Među nekoliko profesora beogradske Bogoslovije je i Jovan (Radosavljević), takođe iz Lelića, dok je profesor Radomir Rakić iz okoline Valjevske Kamenice urednik „Pravoslavlja”. „Ono što je nekada za Nemanjinu državu bio grad Ras, za današnju Srbiju je grad Valjevo – Arhimedova tačka oslonca i spasa za ceo srpski narod”, napisao je svojevremeno protođakon Ljubomir Ranković, urednik ovdašnjeg „Glasa crkve”.

Na zasedanju Sabora SPC u Beogradu nije došlo do (očekivanog) povećanja broja eparhija prema kojem bi sadašanja Šabačko-valjevska eparhija trebalo da bude podeljena na dve, Šabačku i Valjevsku, a vladičanska stolica opet bi se vratila u centar Kolubarskog okruga, gde je svojevremeno bila najmanje stotinu godina. Kao najozbiljniji kandidati za novog valjevskog vladiku u ovdašnjim crkvenim krugovima slovili su upravo Milutin (Knežević) i Jovan (Purić).